Wielemans / Wachten op de kievit

1999

Tafereel 1

 

FADE-IN MUZIEK...Willy zit voor het raam...Hij lijdt aan M.S. en zit daardoor in een rolstoel...

 

Willy        (nerveus) Verdomme!...Verdomme verdomme verdomme!...Hij moest er al lang zijn!... Al weken! (draait zich, rijdt tot boekenkast, neemt een boek over vogels en begint nerveus te bladeren)

 

Els            (op met boodschappen)...De wind staat wel strak vandaag!...Wat lees je?

 

Willy        Dat interesseert jou toch niet! (slaat het boek dicht)

 

Els            Je bent weer zo bitsig?...Heb je pijn?

 

Willy        (rijdt terug tot raam)...Ik vraag mij af waar hij blijft!

 

Els            ...Wie?

 

Willy        De kievit, natuurlijk!  Wie anders?

 

Els            Ben je daar wéér met je kievit?

 

Willy        Hij had er al lang moeten zijn!  Normaal komt hij al eind januari...En soms nog vroeger!

 

Els            Ach...Misschien heeft hij wel vertraging?

 

Willy        Wie?

 

Els           Wel, jou kievit!...(rommelt in de boodschappen)...Ik heb deze keer cafeïnevrij meegebracht.  Volgens de dokter is dat véél beter voor jou!

 

Willy        Verdomme, Els!

 

Els            Wàt?

 

Willy        Hoe kan een kievit nu vertraging hebben?  Het is een vogel, en geen trein!  Jij gaat daar allemaal véél te licht over!

 

Els            Ach ja...

 

Willy        Wàt, “ach ja”?

 

Els            Misschien is hij dood?...Kan toch?

 

Willy draait zich bruusk om.

 

Els            ...Sorry!...Dat had ik niet mogen zeggen...

 

Willy        Nee, dat had je inderdaad niet mogen zeggen!

 

Els            Ik zei toch sorry?

 

Willy        Ach, shit!  Wat maakt het allemaal nog uit?...Het hele systeem is toch naar de kloten!

 

Els            Hoe bedoel je?

 

Willy        Alles staat op z’n kop!...Er zijn zelfs geen seizoenen meer! Een mensenleven bestaat alleen nog maar uit “bang zijn”!...Bang zijn voor wat geweest is, en vooral...bang zijn voor wat nog komen gaat!

 

Els            ...Misschien...(korte stilte)...Hoe was je wandeling vanmorgen?

 

Willy        “Wandeling” is in mijn situatie een nogal ongelukkige woordkeuze, vind je niet?

 

Els            Ach, kom nu schat...Je weet best wat ik bedoel!...En?

 

Willy        Wàt, “en”?

 

Els            Hoe was het?

 

Willy        ...Gewoon...

 

Els            Gewoon?

 

Willy        Gewoon, ja!...Zoals anders!...

 

Els            ...Tiens...

 

Willy        Wàt?

 

Els            Ik heb nochtans andere dingen gehoord!

 

Willy        Welke andere dingen?

 

Els            Je hebt weer ruzie gehand met de buren!

 

Willy        ...Wie zegt dat?

 

Els            Je hebt die mensen weer zitten uitkafferen!

 

Willy        Oh ja?  Hebben ze jou dat dan verteld?

 

Els            Zij zelf niet, nee!  Ik heb het uit een héél andere bron!

 

Willy        Tja!...Ik kan het al raden!  Je spionne heeft weer prima werk geleverd!

 

Els            Griet zag toevallig uit het raam hoe jij de buurman de huid vol schold!

 

Willy        Oh ja!  Héél toevallig!...Of is het misschien haar gewoonte om met dit weer door een open raam te hangen?

 

Els            Ach, Willy!  Die mensen willen jou toch alleen maar helpen?

 

Willy        Nee!  Die mensen willen zichzelf enkel maar interessant maken door aan de buitenwereld te laten uitschijnen dat ze een arme invalide medemens behulpzaam willen zijn, maar achter je gat lachen ze je alleen maar uit!

 

Els            Ach, jij ziet overal spoken!

 

Willy        Weet je hoe die klootzakken mij noemen?

 

Els            Begin nu niet opnieuw!

 

Willy        Ze noemen mij “wielemans”!  De man die wel achterpoten heeft, maar er niet kan op staan!

 

Els            Allemaal inbeelding!

 

Willy        Inbeelding?  Verdomme, Els!  Ik heb het zélf gehoord!...Fluisterend achter mijn rug...Hé, daar heb je wielemans weer! ... Wielemans ... wielemans .... wielemans...Nadreunend tot in je ruggengraat! ... Wielemans... wielemans... wielemans!...

 

Els            Jij wil niet geholpen worden, dàt is de kwestie!

 

Willy        Ik hoef niet geholpen te worden!  Ik kan best wel alleen de stoep op!

 

Els           Oh ja?  Om weer eens achterover te tuimelen zoals vorige week zeker?  Het was een mooi gezicht!  Een echte one-men show!...Ze zouden je beter “Willy solo” noemen!

 

Willy        Een mens leert met vallen en opstaan!

 

Els            Verdomme, Willy!  Dàt is het nu net!

 

Willy        ...Wàt?

 

Els           Jij “kan” niet opstaan!  Op dat vlak ben je totaal hulpeloos!  Als mensen jou willen helpen, laat ze je dan ook helpen!

 

Willy        Ze “kunnen” mij niet helpen, Els!...Niemand kan mij helpen...

 

Els           Je moet je hele doen en laten afstellen op je ziekte!  Je weet wat de dokter gezegd heeft.  Ze zei dat jij...

 

Willy        De dokter kan mij gestolen worden!  Dat mens heeft allemaal makkelijk praten!...Bekijk alles langs de zonnige kant, Willy!...De hoop nooit opgeven, Willy!...Elke dag je oefeningen doen, Willy!...Ze behandelen mij allemaal als een naïef kind!...Ik weet waar ik aan toe ben!... Of ik nu vandaag dood ga, of morgen, het maakt weinig verschil!...

 

Els            Van M.S. ga je niet zomaar dood.

 

Willy        Dàt is nu net de kloterij!  Alle spieren in je lichaam sterven één voor één af!  Langzaam... Tergend langzaam!...(draait zich bruusk om en rijdt tot voor het raam)...Ik maak me zorgen om hem!

 

Els            Om wie?

 

Willy        De kievit!  Misschien zijn de hogere luchtlagen nog te koud en is hij daarom...

 

Els            Willy, in godsnaam!

 

Willy draait zich langzaam om, rijdt tot bij haar...

 

Els            Ik hou van jou!

 

Willy        Dat weet ik…

 

Els            Ik deel in jouw pijn, begrijp je dat niet?

 

Willy        Jij hoeft mijn pijn niet te delen...

 

Els            (zet zich op z’n schoot)...Krijg ik een kus?

 

Ze kussen elkaar...Hij streelt zacht haar rug, zij knoopt zijn hemd los en streelt zijn borstkas...Zij wordt steeds vuriger in het spel...

 

Willy        (duwt haar handen langzaam weg) Het spijt me, schat, maar...

 

Els           Ik weet het jongen...Ik zal er wel aan wennen... (komt langzaam van zijn schoot)...Ik ga de boodschappen uitpakken in de keuken...(gaat zonder omkijken af)...

Bezetting: 3 dames, 1 heer

 

Willy leidt aan multiple sclerose en zit daardoor voor altijd aan zijn rolstoel gekluisterd. Zijn echtgenote, Els, heeft het net zoals Willy zelf, heel moeilijk met het aanvaarden van deze uitzichtloze situatie. Beiden groeien dan ook langzaam, maar onherroepelijk uit elkaar. De enige hoop die Willy nog rest is de komst van de kievit. Voor hem is de kievit het symbool van de ongerepte vrijheid. Het stuk vraagt een sterke bezetting. Een mooie hoofdrol voor een mindervalide acteur.

 

“Een realistisch drama met vaak beenharde, maar soms ook tedere passages. Het verhaal laat zonder meer sporen na, wie het ook ziet. Of wie het ook speelt.”

Een creatie van het Nieuw Wezemaals Toneel in 2003.

Verdere opvoeringen:
2004
* Vreugd en deugd (Geraardsbergen)
* ???, Sint-Truiden

Personages

Wily

Els: vrouw van Willy

Griet: overbuurvrouw

Rita: verpleegster