Wijlen baron Zizi Sans Balzack

2003

Bezetting: 5 dames - 5 heren.

 

Baron Zizi sans Balzack heeft het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Zijn echtgenote, barones Foefoe de la Prume, maalt er niet echt om. Trutangel, de dochter, voert een melodramatisch stukje theater op, bijgestaan door haar klunzige echtgenoot Jean-Popol-Cyriel-André Petite Marchandises. Gravin Colette Grandderière, een verre nicht van de baron, komt af op de geur van het geld. Kanunnik Godefroid de Potence, de geestelijke huisvriend, wil ook een kruimeltje mee pikken. Madame Jojo de la Hitti, een oude courtisane waarmee Zizi zich destijds in het avontuur stortte, komt uit het niets op duiken. Theophiel, de butler, doet zijn uiterste best om het kaf van het koren te scheiden, maar…Notaris Hilaire de Foefelair komt met een vreemdsoortig testament opduiken, en Serpentine Toujourschaud, de jonge dienstmeid, weet meer, véél meer…En waar kan Boulette, de tuinman gebleven zijn ?

 

“In deze adellijke komedie lijken alle personages een beetje op elkaar. Het zijn wolven!…In een schapenvacht.”

Een creatie van het echt Mechels theater in 2004.

Verdere opvoering:

2005
*Gaarne bij, Vossem
* Jukschot, Borsbeek

2006
* Podium 82, Westerlo

*Willen Is Kunnen, Nieuwpoort

*Bevingse Toneelgroep, Bevingen

*KWB, Aarschot

2007

*De Lustige Slijters, Gullegem

*Met Hert En Ziel, Wijtschate

Personages

 

Baron Zizi sans Balzack

Barones Foefoe de la prume

Trutangel – De dochter

Jean-Popol-Cyriel-AndréPetite Marchandises -  De klunzige schoonzoon

Serpentine Toujourschaud – Een jonge frivole dienstmeid

Theophiel  sans Pantalon -  De butler

Gravin Colette Grandderrière – Een nicht van de baron

E.H. Kanunnik Godefroid de Potense

Madame Jojo De la Hitti  -  Een wat oudere courtisane

Boulette – De tuinman, alias Notaris Hillaire de foefelair

Tafereel1
We bevinden ons in een sjiek ingerichte kamer met stijlmeubelen, imposante kunstvoorwerpen en duur uitziende schilderijen. In een hoek van de kamer staat een bed waarop de baron ligt opgebaard. We horen zachtjes het requiem…De kanunnik zit vroom een gebedje te prevelen in een stoel, naast het stoffelijk overschot van de baron. De kanunnik is van Franse komaf, wat duidelijk blijkt uit zijn uitspraak

GODEFROID                                        Oui oui, mon cher Zizi! De leven van een mens is veel te kort, mon dieu!…(Staat recht, bekijkt de baron secuur, tast in de bovenzak van zijn vest en haalt er een biljet uit) Tiens ? Ne biljet van twintik euro ? Gij hebt die toch niet meer nodig é, cher Zizi ? Alabonheur! (Stopt het biljet zelf op zak)…De ééne zijn mort is de andere zijnen tartin en oewie geeft wat hij eeft, is oewaard dat hij leeft! Ne koppel skone Vlaamse spreekwoord! (Neemt zijn paternoster en begint weer te bidden)

THEOPHIEL                                         (Klopt, opent de deur en verkondigt statig) Madame Trutangel sans Balzack et monsieur Jean-Popol-Cyriel-André Petite Marchandises…. (Hoofdknikje en verdwijnt discreet)

TRUTANGEL                                        (Dramatisch) Oh, papa! Hoe erg ! (Verstandhoudende blik naar J-P-C-A)

Maak van Jean-Popol-Cyriel-André een typetje als “Markske” uit FC De kampioenen, met een veel te grote bril die continue op zijn neus naar beneden schuift.

J-P-C-A                                                (Schiet wakker) Wat ?…Oh ja! Het is verschrikkelijk!

GODEFROID                                        Kom ier, mon enfant! Ik zal u troost! (Neemt haar stevig beet met twee handen op haar achterwerk) Gij moet niet ween! De papaa is al lang in de emel!

J-P-C-A                                                (Tussen de tanden) Dat betwijfel ik…

TRUTANGEL                                        Hoe is het gebeurd, eerwaarde ?

GODEFROID                                        Ach, son ceur! N’een attack! Ineens boem patat, niks meer!

TRUTANGEL                                        Oh, hoe vreselijk! (Wringt zich uit de greep van Godefroid, gaat tot voeteinde bed) Arme papa! Was ik maar bij je geweest toen het gebeurde!

GODEFROID                                        Pauvre enfant! (Wil haar weerom vastscharrelen)

TRUTANGEL                                        (Weet de omhelzing handig te ontwijken) Zou u ons even met papa alleen willen laten, eerwaarde ?

GODEFROID                                        Naturllement! Ik wil niet verstoor de sfeer familial! Gij moet kunnen uit uwe verdriet in den intimiteit! (Klopt haar even op het achterwerk) En, nogmaals, innige deelneming! (gaat naar buiten, knikt even naar J-P-C-A)

TRUTANGEL                                        Enfin, hoe sta jij daar nu ? Idioot!

J-P-C-A                                                (Staat al heel de tijd onnozel  te gapen met de handen in de zakken, krabt zich af en toe aan het kruis) Hoe bedoel je, lieverd?

TRUTANGEL                                        God, wat ben jij toch een achterlijk varken! Als we hier munt willen uit slaan, dan moet er komedie gespeeld worden!

J-P-C-A                                                Maar, lieverd, dat doe “jij” toch al ?

TRUTANGEL                                        Ach, je snapt er weer niets van, zoals gewoonlijk!

J-P-C-A                                                Neen, ik snap er inderdaad geen bal van! Waarom moet ik nu gaan veinzen dat ik droevig ben vanwege het overlijden van iemand die mij  jaren lang “waterhoofd” heeft genoemd en die mij zelfs verweet de meest hersenloze homo sapiens te zijn die ooit heeft geleefd?

TRUTANGEL                                        (Bekijkt hem hautain van kop tot teen) Tja…Als er iets is dat je papa niet kon verwijten was zijn ontegensprekelijke mensenkennis!

J-P-C-A                                                En, waar slaat dat nu weer op ?

TRUTANGEL                                        Jean-Popol-Cyriel-André, je bent een ezel, je gedraagt je als een rund en je hebt de hersencapaciteit van een kip! En kom nu in godsnaam mee zoeken !

J-P-C-A                                                Hoezo, zoeken ? Zoeken naar wat ?

TRUTANGEL                                        Naar verborgen schatten, natuurlijk!

J-P-C-A                                                (Kijkt haar even dom aan)…Ligt hier een schat verborgen?…Hebben we dan geen schop nodig ?

TRUTANGEL                                        (Krijgt het op de heupen)  We zoeken naar alles wat waarde heeft, snul! (Begint de hele inboedel te doorsnuffelen) 

J-P-C-A                                                Ach zo ?…(kijkt rond) Wel, ik denk dat dat bed best nog wel wat zal opbrengen bij een antiquair. En die kast heeft vast ook wel wat waarde!

TRUTANGEL                                        En hoe dacht je dat hier naar buiten te smokkelen ? Onder je arm of los in je broekzak ? Je snapt er duidelijk weer geen snars van! We zoeken naar cash geld, kasbons, obligaties en andere waardepapieren !

J-P-C-A                                                …Waarom ? Jouw moeder zal zeker en vast…

TRUTANGEL                                        Mijn moeder is het prototype van een zelfingenomen, egoïstisch serpent en er zal geen haar op hoofd er aan denken om iemand anders ook maar één kruimel van papa’s familiefortuin te gunnen!

J-P-C-A                                                Ach, je overdrijft!

TRUTANGEL                                        Ik overdrijf niet! En zoek nu in godsnaam mee!

J-P-C-A                                                (Zucht) Ja lieverd…

Beiden zoeken koortsachtig, zij op logische en hij op onlogische plaatsen…

SERPENTINE                                       (Komt stil binnen met een tuiltje bloemen) Bon jour Madame, bon jour monsieur. (Kniebuiginkje)

De twee andere schrikken behoorlijk…

TRUTANGEL                                        Wat…Wat doe jij hier ?

SERPENTINE                                       Wel, ik moest nog even de bloemetjes verversen, madame!

TRUTANGEL                                        Ja, doe dat dan vlug alsjeblieft! Hoe is dat toch mogelijk ? Hier zomaar ongevraagd komen binnen vallen!…Heb jij dan geen respect voor…(merkt plots op dat Jean-Pol-Cyriel-André nogal opvallend staat te gluren in de decolleté van Serpentine terwijl deze zich bukt om de bloemen in de vaas te schikken)…(Kijkt streng en vragend in zijn richting)

J-P-C-A                                                (Stamelt geschrokken) Eu…Mooie…enfin, mooie bloemen!…Surfina’s!

SERPENTINE                                       Nee, monsieur, margrieten!

J-P-C-A                                                Juist, ja! Margtieten…eu…grieten!

Zonder dat de anderen het merken geeft de vermeende overleden baron een tikje op het achterwerk van Serpentine…

SERPENTINE                                       (Een verrast gilletje)…Excuseer!

TRUTANGEL                                        (Blaft) Wat is er ?

SERPENTINE                                       (Ingehouden lachje) Eu…Niets, madame!

TRUTANGEL                                        Ben je klaar ?

SERPENTINE                                       Eu…Ik denk het wel, madame!

TRUTANGEL                                        Maak dan dat je weg komt! 

SERPENTINE                                       Zeker, madame, monsieur (Kniebuiginkje)

J-P-C-A                                                (Wil Serpentine nog een handkus geven, doch Trutangel springt tijdig tussen beide en duwt Serpentine buiten)

TRUTANGEL                                        Als we je nodig hebben zullen we je wel laten roepen! (Deur dicht)…(Tot J-P-C-A) En jij moet nu eens goed naar mij luisteren! Als ik jouw nog één enkele keer naar dat jonge ding zie staan geilen, leg ik hoogst persoonlijk een knoop in je dingetje! En veeg in godsnaam dat kwijl van je bek!

J-P-C-A                                                (Kleintjes) Jazeker, lieverd. (Neemt zakdoek en maakt zijn mondhoeken schoon)

TRUTANGEL                                        Vooruit, we gaan hem fouilleren!

J-P-C-A                                                Fouilleren ?…Wie ?

TRUTANGEL                                        Papa, natuurlijk!…Vooruit! Sta daar niet zo te talmen !

J-P-C-A                                                Lieverd, jij bedoelt toch niet dat wij…Enfin, dat wij een dooie van kop tot teen gaan aftasten ?

TRUTANGEL                                        Precies!

J-P-C-A                                                Maar…

TRUTANGEL                                        Maar “wat” ?

J-P-C-A                                                Lieverd, het is je vader!

TRUTANGEL                                        Correctie, dat “was” mijn vader! Tenminste, dat denk ik toch!  Mama kennende zal ze ook wel meer dan één keer een scheve schaats gereden hebben…In elk geval, we mogen niets over het hoofd zien! (Begint nogal bruut in de zakken van de baron te tasten)…Kom je nu helpen of blijf je daar wortel schieten ?

J-P-C-A                                                (Begint heel schichtig de schoenen van de baron te onderzoeken, trekt ze uit, ruikt er eens aan enz.)

THEOPHIEL                                         (Opent de deur en verkondigt plechtig) Barones Foefoe de la Prume! (Laat de barones binnen, gaat discreet buiten) (De andere twee zijn duidelijk geschrokken en hebben hun activiteiten prompt gestaakt) (JPCA voert nog even een stuntelig mimespelletje op met de schoen)

TRUTANGEL                                        (Overdreven dramatisch) Oh, mama! (Vliegt haar om de hals)

FOEFOE                                               (Klopt haar met één hand even op de schouder, houdt de andere arm stijf naast zich) (Sec) Dag Trutangel…

J-P-C-A                                                (Spontaan) Dag mama!

FOEFOE                                               (Hautain) Och kijk, een pratende geranium!…Ik ben je moeder niet, sukkel! Ik heb bij mijn weten enkel kinderen met hersenen gebaard!

TRUTANGEL                                        (Snottert) Oh mama, hoe erg toch voor papa!

FOEFOE                                               (Gaat sec tot aan voeteinde bed) Waarom zou dàt nu erg zijn ? Die kloothommel verdient gewoon niet beter!

TRUTANGEL                                        Maar mama, hoe kan je nu zoiets zeggen ?

FOEFOE                                               Ik lieg toch niet ? Die zak heeft zich  heel zijn leven lang geen reet aangetrokken van het doen en laten van anderen! Je dacht toch niet dat er ook maar één mens op de hele aardkloot om hem een traan gaat laten ?

TRUTANGEL                                        Oh nee ? En ik dan ?

FOEFOE                                               Ach, schei toch uit, Trutangel! Ik ken je wel al langer dan vandaag! Je staat hier gewoon een stukje komedie op te voeren!

TRUTANGEL                                        Dat is niet zo! Ik hield écht van papa!

FOEFOE                                               Jaja, dat zal wel! Vooral wanneer je weer eens geld nodig had zeker ?

J-P-C-A                                                (Dom als hij is) Dat was wel heel gemakkelijk! Als wij in geldnood zaten dan hoefden wij enkel de baron even op te zoeken, en dan…(Moordende blik van Trutangel)…Wat is er, lieverd ? Heb ik iets verkeerds gezegd ?

FOEFOE                                               Jij stond blijkbaar ook niet op de voorste rij toen ze de hersenen hebben uitgedeeld! (Gaat met de handen op de rug het lijk bekijken)…Dat ik dààrvoor mijn vakantie aan de Riviera moet onderbreken! Zijn timing is altijd al miserabel geweest!

TRUTANGEL                                        Mama, alsjeblieft!

J-P-C-A                                                Je moeder heeft vast gelijk, lieverd! (Giftige blik van Trutangel)…(Kleintjes) Misschien ?

FOEFOE                                               Wie heeft hem zo rommelig aangekleed ?

J-P-C-A                                                Oh, maar dat komt omdat wij net zijn zakken hebben doorzocht! (Weer zo’n blik van Trutangel) …Wat is er nu weer ?

FOEFOE                                               Hetgeen waar jullie naar zoeken zit niet hier!

TRUTANGEL                                        Maar mama, alsjeblieft! Wij zoeken toch nergens naar?

J-P-C-A                                                We hebben trouwens niets gevonden! (Weer zo’n blik van Trutangel)…(Onschuldig) Wat ?

FOEFOE                                               Het hele familiefortuin van het geslacht Sans Balzack zit al jaren in een bankkluis, en alleen ik en meneer hier hebben een volmacht en een sleutel! En aangezien ik de enige ben die nog ademt ligt alles binnen mijn macht! Ook wettelijk!… Doe dus verder geen moeite! 

TRUTANGEL                                        Mama, jij hebt een heel verkeerd beeld van mij!

FOEFOE                                               Oh ja ?

TRUTANGEL                                        Vast en zeker ! Trouwens, ik ben er van overtuigd dat papa in zijn testament ook aan mij gedacht heeft !

FOEFOE                                               Die slungel had geen testament ! Daar was hij veel te nonchalant voor !

GODEFROID                                        (Komt zonder kloppen binnen) Foefoe, ma cher! (opent de armen)

FOEFOE                                               (Mompelt) Ach nee, die handtastelijke schijnheiligaard is hier ook! (Tovert een geforceerde glimlach) Kanunnik de Potense! Wat een aangename verrassing!

GODEFROID                                        Mais, ma cher! Zeg gewoon Godefroid! S’il vous plait!  Kom hier dat ik u ambrasseer!

FOEFOE                                               (Gaat tegen haar zin op hem af, geeft drie kussen in de lucht)…En, eerwaarde, ik neem aan dat u naar hier bent gekomen om te waken over de zielenrust van Zizi ?

GODEFROID                                        Naturllement, ma cher! Het is mijne plicht als ami du maison er voor te zorg dat de ziel van de baron recht naar de emel gaat!

FOEFOE                                               Allemaal verloren moeite, eerwaarde!

GODEFROID                                        Mais enfin, waarom denkt u dat ?

FOEFOE                                               Die zak heeft geen ziel!

TRUTANGEL                                        Mama, ik vind dat je nu wel een beetje ver gaat!

J-P-C-A                                                (Spontaan) Ik vind dat ze gelijk heeft! (Moordende blik van Trutangel)…(Kleintjes) Of toch niet ?

GODEFROID                                        Enfin nu, mes amis! We gaan toch niet maken ruzie terwijl den arme papaa daar…enfin…

J-P-C-A                                                (Arm om de schouder van Godefroid) Daar hebt u  overschot aan gelijk in, eerwaarde! Kijk, met vrouwen in de buurt ontaard elke simpele discussie in een mum van tijd in een hatelijke ruzie! Ik heb daar ooit een verhandeling over gelezen, van een zekere professor Lamin! En die beweert dat vrouwen een zodanige kwaadaardige inborst hebben dat ze in staat zijn om twee straatkeien te laten vechten! En dat komt omdat de hersenen van een vrouw…

TRUTANGEL                                        (Onderbreekt hem snedig) Jean-Popol-Cyriel-André ?

J-P-C-A                                                Eu…Ja, lieverd ?

TRUTANGEL                                        (Wijst streng met de vinger naar de deur) Buiten !

J-P-C-A                                                Maar lieverd, ik…

FOEFOE                                               (Wijst eveneens naar de deur) Buiten, misbaksel !

J-P-C-A                                                (Draait even zenuwachtig rond zijn as)…Ja!…Goed! (Gaat schuchter af)